AÖF / Genel Muhasebe Ünite 10

P.S. : << >> arasına yazılanlar, tamamen benim aklımda kalsın diye türettiğim şeylerdir. O kısımları okumasanız da olur.


Ünite 9 - DURAN VARLIKLAR


Duran Varlıklar: Bir yıldan veya bir faaliyet döneminden daha uzun sürelerde, işletme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için kullanılmak amacıyla elde edilen ve ilke olarak bir yılda ya da bir faaliyet dönemi içinde elden çıkarılması ya da tüketilmesi öngörülmeyen varlıklardır.


Duran Varlıklar
1. Ticari Alacaklar
2. Diğer Alacaklar
3. Mali Duran Varlıklar
4. Maddi Duran Varlıklar
5. Maddi Olmayan Duran Varlıklar
6. Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
7. Gelecek Yıllara ait giderler ve gelir tahakkukları
8. Diğer Duran Varlıklar


Maddi Duran Varlıklar
1. Arazi ve Arsalar
2. Yeraltı ve Yerüstü  Düzenleri
3. Binalar
4. Tesis, Makine ve Cihazlar
5. Taşıtlar
6. Demirbaşlar
7. Diğer Maddi Duran Varlıklar
8. Birikmiş Amortismanlar


Maddi Olmayan Duran Varlıklar
1. Haklar
2. Şerefiye
3. Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri
4. Araştırma Geliştirme Giderleri
5. Özel Maliyetler
6. Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar
7. Birikmiş Amortismanlar


Maddi Duran Varlıklar: Maddi Duran varlıklar ile ilgili hesaplar bilançonun aktif tarafında yer alırlar, yani borç bakiyeli çalışan hesaplardır. (Birikmiş Amortismanlar hariç) Maddi Duran Varlıklar edinildiğinde maliyet bedeliyle ilgili hesabın borcuna kaydedilir, çeşitli nedenlerle elden çıkarıldığındaysa alacak kaydedilir.<< Maddi Duran Varlık edindik, hesaba maddi duran varlık geldi, hesap borçlandı, varlık elden çıkarıldı, hesap alacaklandırıldı.>>Amortismana tabii tutulan duran varlıkların edinilmesi sırasında ödenen KDV'ler, 3 yıl içinde ve eşit miktarlarda indirim konusu yapılabilir. İlk aşamada KDV'nin 1/3'ü İndirilecek Kdv Hesabında, kalan 2/3'ü ise Gelecek yıllarda indirilecek kdv hesabında izlenir.


Arazi: Tarım faaliyetlerine ayrılan veya parsellenerek arsa haline getirilmeye uygun geniş toprak parçasıdır.


Arsa: Belediye sınırları içinde olup, inşaata elverişli parsellenmis arazi parçasıdır.<< Arazi ya da arsa edinildiğinde, Arazi ve Arsalar hesabı borçlanır, elden çıkarıldığında alacaklandırılır.>>


Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri: Herhangi bir işin gerçekleşmesini ya da kolaylaştırılmasını sağlamak amacıyla, yer altında ya da yer üstünde inşa edilmiş her türlü yol, köprü, kanal, tünel, park, bahçe, iskele, sarnıç gibi yapılar bu hesapta muhasebeleştirilirler. Yeraltı ve Yerüstü düzenlerinin yapımı tamamlanıncaya kadar yapılan harcamalar 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar hesabının borcunda takip edilir. Yapım tamamlanınca oluşan maliyet tutarı 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri hesabının borcuna aktarılır.Herhangi bir nedenle hizmet dışı kalmasında ya da elden çıkarılmasındaysa bu hesabın alacağına kayıt yapılır.<<Yol yapılıyor, henüz tamamlanmadı, yapılmakta olan bir yatırım var, bu hesap borçlandı, yol yapıldı bitti, yeraltı ve yerüstü düzenine bir yol eklendi, hesap borçlandı. Yol artık hizmet dışı, elden çıkarıldı, hesap alacaklandırıldı.>>

Binalar: İşletmenin faaliyetlerini sürdürebilmesi için belli amaçlarla tahsis edilmiş yapılardır.Bina elde edildiğinde, binanın iktisadi değerini artırıcı bir harcama yapıldığında ve yeniden değerleme yapıldığında bu hesap maliyet bedeliyle borçlandırılır, herhangi bir nedenle elden çıkarıldığındaysa hesap alacaklandırılır. Eğer bina inşa halindeyse tamamlanıp teslim edilene kadar oluşan maliyet tutarı 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar hesabının borcunda takip edilir, tamamlandığındaysa 252 Binalar hesabının borcuna devrolunur. <<Yukarıdaki ile aynı mantık>>

Tesis, Makine ve Cihazlar: İşletme faaliyetlerinde kullanılan her türlü makine, tesis ve cihazlar ile bunların eklentisi ve bu amaçla kullanılan taşıma gereçleri bu hesapta muhasebeleştirilir. Elde edildiklerinde hesap maliyet bedeliyle borçlandırılır, elden çıkarıldıklarındaysa hesap alacaklandırılır.<<Yukarıdaki ile aynı mantık>>


Taşıtlar: işletme faaliyetlerinde kullanılan her türlü taşıma araçlarının takip edildiği hesaptır. Taşıtlar alındığında maliyet bedeliyle borçlandırılır, elden çıkarıldığındaysa alacaklandırılır.<<Yukarıdaki mantık ile aynı>>


Demirbaşlar: İşletmenin yönetim fâaliyetleri sırasında yararlanılan kasa, hesap makinası, daktilo, masa, sandalye gibi büro eşyaları bu hesapta muhasebeleştirilir.Demirbaşlar elde edinildiğinde maliyet bedeliyle bu hesabın borcuna, elden çıkarıldığında ya da tüketildiğindeyse alacağına kaydedilir.<<Yukarıdaki mantık ile aynı.>>


Yapılmakta olan Yatırımlar: İşletmede yapımı süren ve tamamlandığında ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılacak olan her türlü madde ve malzeme, işçilik ve genel giderlerle ilgili harcamaların takip edildiği hesaptır. Yapılan harcamalar bu hesabın borcuna kaydedilirken yapım tamamlandığında ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılırken alacaklandırılır.<<Yapımı olan bir madde var, hesap borçlandı, yapım tamamlandı, artık yapımı süren bir madde yok, hesap alacaklandı.>>

-------------------------

Maddi Olmayan Duran Varlıklar: Maddi olmayan duran varlıklar maliyet bedeli üzerinden muhasebeleştirilir ve en uygun sürede itfa edilir yani gidere dönüştürülür.


Haklar: İmtiyaz, patent, lisans, ticari marka ve unvan gibi bedel ödenerek elde edilen bazı hukuki tasarruflar ile kamu otoriterlerinin, işletmeye belli alanlarda tanıdığı kullanma, yararlanma gibi yetkiler dolayısıyla yapılan harcamalar bu hesapta izlenir.


Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri: İşletmenin kurulması, yeni bir şubenin açılması, işlerin sürekli olarak genişletilmesi için yapılan ve karşılığında maddi bir değer elde edilmeyen; iş ve piyasa etütleri, şirket sözleşmesinin hazırlatılması, hisse senetlerinin basılması gibi giderlerin izlendiği hesaptır.


Araştırma ve Geliştirme Giderleri: İşletmede yeni ürün ve teknolojiler oluşturulması, mevcutların geliştirilmesi ve benzeri amaçlarla yapılan her türlü harcamalar bu hesapta izlenir.


Özel Maliyetler: Kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi veya değerinin sürekli olarak arttırılması amacıyla yapılan giderler (normal bakım, onarım ve temizleme giderleri hariç) ile bu gayri menkullerin kullanılması için yapılıp kira süresinin sonunda mülk sahibine bırakılacak olan kalorifer gibi varlıklar bu hesapta izlenir.