AÖF / Genel Muhasebe Ünite 3

Ünite 3 - HESAPLAR


Hesap: Varlıklar, borçlar ve sermaye unsurlarının her biri için varsa başlangıç durumunu, işlemlerin meydana getirdiği artışı, azalışı ayrı ayrı gösteren çizelgedir.


Sola yazılan işlemler : Borç tarafına yazılmış sayılır. (Sol -> Borçlu)
Sağa yazılan işlemler: Alacaklı tarafına yazılmış sayılır. (Sağ -> Alacaklı)



Hesap Açmak: İlgili hesabın borcuna ya da alacağına ilk kez kayıt yapmaktır.

Hesap Kalanı: İlgili hesabın borç toplamı ve alacak toplamı arasındaki farktır. Sol taraf toplanır, sağ taraf toplanır, aradaki fark alınır.
Hesabın Kapalı Olması:İlgili hesapların borç ve alacaklarının toplamlarının eşitlenmesidir. Hesap kalanı yoksa o hesap kapalı demektir. Sol taraf toplanır, sağ taraf toplanır , ikisinin de toplamı aynı ise o hesap kapalıdır.Sonuçta da alacaklı da borçlu da yoktur.
Aktif Hesap: Varlıkların izlendiği ve borç kalanı veren hesaplardır. <Sol> 
Pasif Hesap: Sermaye ve borçların izlendiği ve alacak kalanı veren hesaplardır. <Sağ>
Gelir Hesapları: Gelirlerin kaydedildiği hesaplardır. Gelirler hesap kavramında daima alacakta yer alır.
Gider Hesapları: Giderlerin kaydedildiği hesaplardır. Giderler hesap kavramında daima borçta yer alır.


Hesapların Sınıflandırılması


l- Bilanço Hesapları:
a. Varlık Hesapları (Aktif Hesaplar)
b. Borç Hesapları (Pasif Hesaplar)
c. Özsermaye Hesapları (Pasif Hesaplar)

2- Gelir Tablosu (Sonuç) Hesapları
a. Gelir (Hasılat) Hesapları
b. Gider Hesapları

Kayıtların Temel Olup olmamasına göre:
1- Asli Hesaplar:Varlıklar, borçlar ve sermayeyi oluşturan unsurlarla gelir giderleri etkileyen ve ifade eden hesaplar
2- Düzenleyici Hesaplar:Asli hesaplan etkileyen aktif ve pasif değerlerin gerçek değerleriyle gösterilmesini sağlamak için kullanılır. (verilen çekler ve ödeme emirleri hs. gibi)
3- Geçici Hesaplar:Tamamlanmayan işlemler ve belirli bir süre veya bir konu için kullanılan hesaplardır.
4- Nazım Hesap: Aktif veya pasiflerde değişme yaratmayan, işletme yönetimi tarafından bilinmesi gereken işlemlere ait hesaplardır.Bilançonun hem aktif hem de pasifinde aynı adla karşılıklı olarak yer alır.

Kapsanılana göre:

Ana Hesaplar : Bankalar Hs. gibi
Yardımcı Hesaplar : İş Bankası Hs. , Dışbank Hs. gibi

Tekdüzen Hesap Planı:1.1.1994 tarihinden itibaren tek düzen hesap planına uyulma zorunluluğu getirilmiştir. Tekdüzen Hesap Planındaki hesaplar ondalık kodlama sistemine göre l 'den 9 'a kadar düzenlenmiştir. Tekdüzen Hesap Planından amaç, bütün işletmeler arasında ve muhasebe sistemi ile mali tablolar arasında uyumluluk sağlamaktır.



Hesap Sınıfları:
1.Dönen varlıklar:Para veya l yıl içinde paraya çevrileceği yada kullanılacağı tahmin edilen varlıkları kapsar.
2.Duran varlıklar:Normal koşullar altında l yıl içinde elden çıkarılması düşünülmeyen veya yararları l yıl sona ermeyecek olan varlıkları kapsar.
3.Kısa vadeli yabancı kaynaklar:En çok l yıl ya da bir faaliyet dönemi sonunda ödenmesi gereken borçları kapsar.
4.Uzun vadeli yabancı kaynaklar:l yıl yada bir faaliyet döneminden daha uzun sürede ödenecek olun borçları kapsar.
5.Özkaynaklar:İşletme sahip ve ortaklarının işletmeye tahsis ettiği sermaye.
6.Gelir tablosu hesapları:Varlık veya hizmet satışlarından faiz, kira gibi gelir islemleri ile gelir elde etmek amacıyla tüketilen ve sermayeyi azaltıcı etkisi olan işlemlere ait hesapları kapsar.
7.Maliyet hesapları:Mal ve hizmetlerin planlandığı şekilde üretilmesi ve yapılması için katlanılan giderlerin
toplandığı ve maliyet unsurlanna dönüştürülerek izlendiği hesaplan kapsar.
8.Nazım hesapları:Varlıklarda, borçlarda ve sermayede artış ya da azalış yaratmayan, ancak işletme yönetimi ve diğer ilgililer tarafından bilinmesi ve izlenmesi gereken işlemlere ait hesaplan kapsar.